|
Met het kunstenaarsboek als centrale 'codice'
treffen we onder grafisch kunstenaars een groep aan die voorbij
de enkelvoudige discipline de humane inhoud tot het werkelijke
thema gemaakt hebben van al hun werkzaam handelen.
De uitgesproken boekkunstenaars en uitgevers Wilhelm Schramm
en Waltraud Palme zijn exponenten van deze groep, aan de expressionistische
zijde, en bij beide (ook al is hun persoonlijke benadering zo
'menselijk' tegengesteld) treffen we een volkomen vrij spel bij
hun verhalend creatief epos; dit mogelijk gemaakt door beider
volkomen beheersing van alle vaktechnieken, van fotografie tot
droge naald, van stempelen tot off set, en van automatisch krabbelen
tot complexe beeldmanipulatie.
Bij Waltraud Palme zien we soms zelfs héél
directe interacties met 'de anderen' in een speels-vertellende
dialoog opbloeien naar verhalen die zichzelf vertellen en waarbij
de verteller opgelost wordt in het gezamelijk verhalen. Daartegenover
is er de toeweiding aan het afdalen in het persoonlijk onderzoek
in eenzaamheid, die drijfveren losmaakt die de bladen bijna attaqueren
als een expressionistisch schilder waarbij de linnen-roffelen
welhaast hoorbaar wordt.
Middels collagetechnieken en het zodanig gebruik van stempelen
dat beeldelementen een vrij ontwikkeling houden zien we de betekenissen
veranderen van eendere vormen; het beeldelement is technisch
hetzelfde maar is inhoudelijk ontwikkeld naar plaats en inhoud
binnen de compositie.
Wilhelm Schramm lijkt vaker geleid door
impulsen van buiten, maar zoekt die aan de hand van zijn persoonlijke
psychologische gang door het leven; dramatisch en fel. Hij ontwikkelt
in een totale, fysieke spontaniteit de beeldvertelling naar de
inhoud die de dialoog met een verhaal vraagt. Het is prachtig
te mogen zien, meelezen met de kunstenaar, hoe hij van rouwe
schets, voortdurend waakzaam deze niet te bevriezen, lijn, vlak
en kleur de gehele dialoog laat uitspinnen; met van kracht tot
wijfeling getuigende schriftuur. In een actieve samenwerking
met literatoren als Ingo Cesaro laat hij de dienende functies
van de boekillustratie ver achter zich om in een totaalvertelling
(schrijver en beeldend kunstenaar als gelijkwaardigen) tot vormgeving
van het boek te komen.
|
